Aby osiągnąć określone efekty działalności gospodarczej trzeba ponieść określone nakłady związane ze zużyciem odpowiednich czynników sił wytwórczych. Korzystniejszy stosunek efektów do nakładów to działanie racjonalne. Racjonalne gospodarowanie (działalność) zawsze ma na celu osiągnięcie korzyści w postaci efektywności lub oszczędności.