Sztuka retoryki, czyli sztuka pięknego mówienia, wywodzi się ze starożytności. Za najwybitniejszego mówcę uważano rzymskiego filozofa i męża stanu, Cycerona. Przemawianie do grona słuchaczy wymaga nie tylko dokładnego przygotowania wygłaszanego tekstu, ale również przećwiczenia przemowy. Wysłuchaj dwóch prezentowanych wypowiedzi. Zwróć uwagę na:

1.  uporządkowanie tekstu    2. właściwe rozpoczęcie i zakończenie    3. dźwięki paralingwistyczne

Poprawnie wygłoszone przemówienie		Niepoprawnie wygłoszone przemówienie

Uporządkowanie tekstu
   Musisz dokładnie wiedzieć, co chcesz powiedzieć. Najlepiej jeśli tekst przemówienia opracujesz w formie hasłowego konspektu, który pozwoli Ci wygłosić mowę, niczego nie pomijając i zachowując właściwą kolejność poruszanych tematów. Konspekt ma być jednak tylko pomocą. Przygotuj go starannie i czytelnie, aby uniknąć szczegółowego wczytywania się w jego treść podczas przemowy.

Właściwe rozpoczęcie i zakończenie
   Dobrze rozpoczęta i zakończona przemowa pozostaje najdłużej w pamięci słuchaczy. Pamiętaj więc o przygotowaniu krótkiego wstępu i zakończenia. Wstęp wprowadza w temat przemówienia, powinien przyciągnąć uwagę słuchaczy i zachęcić do wysłuchania mowy. Spróbuj "przełamać pierwsze lody" ciekawym zagajeniem, np. dotyczącym wcześniejszych osobistych przeżyć związanych z miejscem wystąpienia lub dowcipną uwagą. Możesz również rozpocząć od "zarzucenia przynęty". Jest to forma wprowadzenia słuchaczy w główny temat opowiadaniem na przykład krótkiej historyjki związanej z tematem, która - na zasadzie podobieństwa - ma naprowadzić słuchaczy na właściwy temat. Jeśli nie masz dobrego pomysłu, nie sil się na wyszukane zagajenie lub "zarzucanie przynęty". Przywitaj słuchaczy, przedstaw temat wystąpienia i rozwiń go, przechodząc od kwestii ogólnych do zasadniczych.
   Dobre zakończenie jest nie mniej ważne niż właściwe rozpoczęcie. Powinno być krótkim i zręcznym streszczeniem głównych tez wystąpienia. Możesz zakończyć wypowiedź ciekawym, dopasowanym do tematu cytatem. Oddziel zakończenie od części zasadniczej słowami takimi, jak: "podsumowując", "kończąc", "przechodzę do zakończenia". Pamiętaj również, że zakończenie nie może być zbyt długie - "koniec bez zakończenia nie jest dobry, ale zakończenie bez końca jest okropne".

Dźwięki paralingwistyczne 
   Dźwięki paralingwistyczne to niewerbalne aspekty mowy, które towarzyszą wypowiedzi. Należą do nich: natężenie głosu, tempo mówienia, intonacja, powtórzenia słów, a także różnego rodzaju pomruki, śmiech, płacz oraz dźwięki typu "eee", "yyy". Te ostatnie bardzo silnie zakłócają odbiór przekazu. Zwracaj uwagę na to, aby w Twoich wypowiedziach nie pojawiały się takie przerywniki.

komunikacja interpersonalna, komunikacja werbalna, komunikacja niewerbalna