Skuteczna konkurencja ma zasadnicze znaczenie dla gospodarki rynkowej:

   Komisja Europejska jest w stanie egzekwować od firm i rządów przestrzeganie unijnych reguł uczciwej konkurencji w handlu towarami i usługami, jednocześnie umożliwiając rządom interwencję, jeżeli rynki nie spełniają oczekiwań konsumentów lub firm. Komisja wspiera innowacje, zharmonizowanie norm oraz rozwój małych przedsiębiorstw.

   Główne dziedziny polityki konkurencji Unii Europejskiej to:

Polityka antytrustowa i antykartelowa     trust, kartel

   Praktyki polegające na zawieraniu przez firmy układów mających na celu ustalanie cen lub dzielenie się rynkami są niezgodne z prawem. Jeżeli pojedyncza firma ma na rynku pozycję dominującą, nie może nadużywać swojej siły rynkowej w celu wyeliminowania konkurentów. Zabronione jest wykorzystywanie przez duże firmy słabszej pozycji negocjacyjnej mniejszych klientów i dostawców. Duże firmy nie mogą na przykład narzucać dostawcom warunków ograniczających ich swobodę wyboru partnerów biznesowych. 
   Komisja może zezwolić firmom opracowanie wspólnych norm technicznych dla całego rynku. Może zezwolić mniejszym firmom na współpracę, jeżeli poprawia to ich pozycję konkurencyjną w zderzeniu z większymi firmami. 

   Najważniejsze jest to, czy działanie firmy przyniesie korzyści konsumentom i czy nie będzie miało negatywnego wpływu na inne firmy.

   Przykładem działalności Komisji Europejskiej w tym względzie jest wywieranie wpływu na poszczególne kraje UE, aby spowodowały zmniejszanie się różnicy cen samochodów. Interwencja Komisji umożliwiła:

• sprzedawcom samochodów dystrybucję różnych marek, 

• niezależnym sprzedawcom – sprzedaż części i wykonywanie napraw, 

• dealerom samochodowym prowadzenie działalności w więcej niż jednym państwie UE.

   Drugim przykładem jest ukaranie sześciu firm: Bayer (Niemcy), Dow (USA), Eni (Włochy) Shell (Holandia), Unipetrol (Czechy) i Trade-Stomil (Polska) za udział w zmowie cenowej na rynku kauczuku syntetycznego. Grzywna wynosi 519 mln euro i jest drugą pod względem wysokości karą, jaką Komisja Europejska kiedykolwiek nałożyła na kartel. Produkowane przez ukarane firmy kauczuk butadienowy i emulsyjny oraz kauczuk butadienowo-styrenowy są wykorzystywane przede wszystkim do produkcji opon. Odbiorcami kauczuku są wielkie firmy oponiarskie: Michelin, Pirelli i Goodyear. Kluczowe decyzje kartel podejmował na spotkaniach przy okazji zjazdów Zrzeszenia Europejskich Wytwórców Kauczuku Syntetycznego w europejskich stolicach. W ich trakcie uczestnicy uzgadniali ceny oraz wymieniali się informacjami na temat najważniejszych klientów i dostarczanych im ilości kauczuku syntetycznego. Te praktyki stanowiły bardzo poważne naruszenie zawartych w unijnym traktacie przepisów, zakazujących stosowania praktyk ograniczających konkurencję.

Kontrola łączenia przedsiębiorstw

   Komisja Europejska może zabronić połączeń firm (fuzji) lub przejęcia jednej firmy przez drugą, jeżeli powiększona firma mogłaby z łatwością wyeliminować konkurentów lub gdyby w wyniku połączenia na rynku została zaledwie garstka konkurentów, co mogłoby zahamować innowacje, zaszkodzić konkurencyjności cenowej lub znacznie ograniczyć ofertę. 

Liberalizacja 

   Reguły konkurencji, mające zastosowanie do towarów i usług, pozwalają obniżyć ceny. W gospodarce rynkowej monopole rzadko mają rację bytu. Z reguły prowadzą do wysokich cen, słabej jakości usług i hamują postęp. Dotacje mogą być stosowane jedynie w przypadku usług z natury mało opłacalnych, np. pocztowych na obszarach wiejskich. Komisja zwraca uwagę na to, by konkurencja między firmami od dawna funkcjonującymi na rynku a firmami, które dopiero wchodzą na rynki np. gazu i energii elektrycznej była uczciwa i prowadziła do obniżenia cen dla firm i klientów indywidualnych. Jeżeli infrastruktura stanowi naturalny monopol, jak w przypadku gazociągów lub niektórych elementów infrastruktury telekomunikacyjnej, wszyscy muszą mieć prawo do korzystania z niej na takich samych warunkach. 

Pomoc państwa 

   Komisja dokładnie sprawdza, jaka jest wysokość pomocy państwa przyznawanej firmom przez rządy poszczególnych krajów. Monitoruje formy pomocy, takie jak kredyty lub dotacje, ulgi podatkowe, towary i usługi udostępniane po preferencyjnych cenach oraz gwarancje kredytowe, które łagodzą ryzyko kredytowe ponoszone przez beneficjenta.

   Niedozwolona jest pomoc firmom, które ani w danym momencie, ani w przyszłości nie mają żadnych szans na funkcjonowanie o własnych siłach.

   Dozwolona jest pomoc terminowa, jeżeli istnieje realna szansa na to, że przeżywająca trudności firma dzięki udzielonej pomocy zwiększy swoją konkurencyjność. Często zezwala się na udzielenie pomocy na badania naukowe i innowacje, rozwój regionalny lub dla małych i średnich przedsiębiorstw, ponieważ służy ona realizacji ogólnych celów UE.
   Najważniejsze kryteria, dotyczące przyznawania pomocy:

• zgodność pomocy z ogólnym interesem Unii,

• możliwość wyłożenia środków na dany cel przez prywatnego inwestora w takich samych okolicznościach.

   W przypadku usług użyteczności publicznej, np. radiofonii i telewizji, które zgodnie z prawem są finansowane przez rządy, wysokość pomocy nie może być nieproporcjonalnie wysoka. Nadmierna pomoc, działająca na szkodę stacji komercyjnych, byłaby nielegalną dotacją.

Źródło: Portal Unii Europejskiej