![]() ![]()
Jerzy Wojciech Has rozpoczął od fascynacji niemieckim ekspresjonizmem, co świetnie widać w jego debiutanckiej Pętli według opowiadania Marka Hłaski. Potem jednak odkrył uroki dawnej wiedzy tajemnej, alchemii i przede wszystkim żydowskiej kabały, z których wyrasta właśnie Rękopis znaleziony w Saragossie oparty na powieści Jana Potockiego. Nic też dziwnego, że sięgnął Has do poetyki filmowego surrealizmu, mocno zbliżając się do stylistyki Luisa Buñuela. Nawiasem mówiąc, Buñuel uważał Rękopis za najlepszy film, jaki kiedykolwiek widział. Najbardziej fascynująca jest w filmie Hasa struktura narracji. Jedna opowieść otwiera następną, ta z kolei jeszcze jedną itd. Piętra narracji się mnożą, dowiadujemy się, że ktoś komuś opowiedział, że ktoś powiedział... - aż do zatarcia poczucia rzeczywistości. Uwięziony w czasie, który się dziwnie zapętlił, główny bohater przechodzi dziwaczną inicjację, która w każdej chwili grozi mu zagładą i która znajduje finał w zamku Kabalisty. Struktura narracji i wypełniająca film ezoteryczna symbolika nie tylko przypomniały osiągnięcia surrealizmu, ale też okazały się prekursorskie dla kina postmodernistycznego. Groźny i komiczny zarazem nastrój filmu opiera się w dużym stopniu na trudnych do zapomnienia rolach Zbigniewa Cybulskiego, Bogumiła Kobieli i Leona Niemczyka oraz muzyce Krzysztofa Pendereckiego. Biogram portalwiedzy.onet.pl www.filmpolski.pl Rękopis znaleziony w Saragossie - fragment www.youtube.com |