Moc i rodzaje wybuchów jądrowych



   Moc amunicji jądrowej określa się na podstawie ilości energii uwolnionej podczas wybuchu jądrowego, wyrażonej w kilotonach lub megatonach (1 kT odpowiada energii wybuchu 1000 ton trotylu, 1MT odpowiada energii wybuchu 1 000 000 ton trotylu).

   W zależności od mocy wybuchu wyróżnia się broń jądrową:

  • małej mocy (do 15 kT),
  • średniej mocy (od 15 do 100 kT),
  • dużej mocy (od 100 do 500 kT),
  • wielkiej mocy (powyżej 500 kT).




    Miejsce na powierzchni ziemi (wody), nad (pod) którym nastąpił wybuch, nazywa się punktem zerowym wybuchu jądrowego. Wyróżnia się następujące rodzaje wybuchów jądrowych:
  • na dużej wysokości,
  • powietrzne (wysokie) lub niskie,
  • naziemne,
  • podziemne,
  • nawodne,
  • podwodne.


    Wybuch na dużej wysokości jest wykorzystywany do niszczenia rakiet balistycznych, statków kosmicznych, zakłócania pracy stacji radiolokacyjnych i radiowych. Przeprowadza się go na wysokości od 10 do co najmniej 150 km nad ziemią. Do promieniotwórczego skażenia terenu w tym wypadku nie dochodzi.

    Wybuch powietrzny wysoki wykonuje się nad obiektami o małej wytrzymałości (np. nad zabudowaniami miejskimi), gdy w rejonie wybuchu nie jest dopuszczalne skażenie terenu.


       Wybuch jądrowy trwa milionową część sekundy, towarzyszy mu oślepiający błysk. Po kilku sekundach powstaje ognista kula, która jest źródłem promieniowania cieplnego i przenikliwego. Kula szybko się wznosi i powiększa, a następnie przekształca w świecący obłok promieniotwórczy. Wstępujący strumień powietrza wysysa z powierzchni ziemi pył. Słup pyłu dogania obłok i łączy się z nim, tworząc charakterystyczny grzyb. Pod wpływem wiatru obłok promieniotwórczy przemieszcza się na duże odległości, a opadające substancje promieniotwórcze powodują skażenie terenu.

    Wybuch powietrzny niski wykonuje się nad obiektami o stosunkowo dużej wytrzymałości. Przeprowadza się go na takiej wysokości, by kula ognista nie zetknęła się z powierzchnią ziemi (wody), czyli w odległości większej niż długość promienia kuli ognistej.

    Wybuch naziemny wykonuje się na wysokości zapewniającej zetknięcie się kuli ognistej z ziemią. Jeśli jest przeprowadzany w odległości mniejszej niż długość połowy promienia kuli ognistej, nazywany jest kontaktowym wybuchem naziemnym. Wybuchy naziemne stosuje się w celu rażenia obiektów o dużej wytrzymałości i gdy jest dopuszczalne lub wskazane wytworzenie stref silnych skażeń promieniotwórczych, które zwiększają stopień rażenia ludzi i utrudniają prace awaryjno-ratunkowe oraz likwidację skutków ataku.

    Wybuch podziemny wykonuje się na głębokości od 7 do 350 m. Powstaje wówczas silna fala uderzeniowa w ziemi wywołująca drgania podobne do trzęsienia ziemi. Nie ma charakterystycznego obłoku w kształcie grzyba, a kula ognista jest prawie niewidoczna. W miejscu wybuchu powstaje ogromny lej obwałowany wyrzuconą ziemią. Zakryty wybuch podziemny, tzw. kamuflażowy, jest przeprowadzany na głębokości ok. 1100 m.

    Wybuch nawodny wykonuje się nad powierzchnią wody. Głównym czynnikiem rażenia obiektów pływających jest powierzchniowa i podwodna fala uderzeniowa. Promieniotwórcze skażenie akwenu występuje zarówno w rejonie podwodnego, jak i nawodnego wybuchu jądrowego.

    Wybuch podwodny następuje wtedy, gdy wybuch materiału wybuchowego odbywa się pod wodą (w wodzie).




       Bronią nuklearną na pewno dysponują: USA, Rosja, Chiny, Indie, Pakistan, Wielka Brytania, Francja oraz Izrael. Próby nuklearne przeprowadziła również Korea Północna. Badania nad nią mogą prowadzić: Iran i Tajwan.