Dary natury (zasoby naturalne) - ziemia i wszystko to, co jest użyteczne dla człowieka w jej wnętrzu (surowce mineralne) oraz na jej powierzchni (przestrzeń, gleba, woda, powietrze, ciepło słoneczne). Dary natury utożsamiane są z przyrodą i stanowią środowisko naturalne człowieka.
Decyzje nierutynowe - decyzje, które są niepowtarzalne i podejmowane w warunkach dużego ryzyka, niepewności oraz konfliktu.
Decyzje rutynowe - decyzje, które są powtarzalne i podejmowane w warunkach pewności.
Deficyt (niedobór) budżetowy - niedobór występujący wtedy, gdy w budżecie wydatki przewyższają dochody. Pokrywa się go, zaciągając kredyty, emitując obligacje lub bony skarbowe, co powoduje powstanie długu publicznego.
Deflacja - zjawisko odwrotne do inflacji, czyli spadek ogólnego poziomu cen. Prowadzi do ograniczenia produkcji lub kryzysu gospodarczego.
Delegatura (przedstawicielstwo) - oddział urzędu lub instytucji, np. delegatura urzędu wojewódzkiego jest przedstawicielstwem wojewody na terenie danego województwa.
Dematerializacja papierów wartościowych – zamiana papierów wartościowych z postaci materialnej na zapis elektroniczny. Dematerializacja oznacza, że instrumenty finansowe takie jak: obligacje, akcje czy certyfikaty inwestycyjne (również jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, choć nie są one papierami wartościowymi) nie mają postaci papierowych dokumentów, istnieją wyłącznie w postaci elektronicznej jako zapisy księgowe na rachunkach papierów wartościowych. Dematerializację przeprowadza się w celu ułatwienia obrotu papierami wartościowymi dopuszczonymi do obrotu na rynku regulowanym. Nabywcom papierów wartościowych wydawane są jedynie potwierdzenia ich nabycia.
potwierdzenie nabycia obligacji
Demografia - statystyczny opis ludności, m.in. liczba, wiek, płeć, wykształcenie, zawód.
Demonopolizacja - stworzenie konkurencji dotychczasowym monopolom - przedsiębiorstwom, które jako jedyne w danej dziedzinie opanowały rynek i o nim decydują, m.in. stosując wysokie ceny.
Denominacja (przemianowanie) pieniądza - zmniejszenie jego wartości nominalnej oraz wymiana starych banknotów i monet na nowe. W Polsce ostatnia denominacja miała miejsce 1 stycznia 1995 r. Wartość złotówki zmniejszono w stosunku 10 000:1, tzn. 10 000 starych złotych równało się 1 nowemu złotemu.
Depozyt - przechowanie pieniędzy lub rzeczy na podstawie umowy, np. umowa rachunku bankowego.
Detalista - handlowiec sprzedający konsumentom towary w małej ilości, prowadzący sklep, dom towarowy, supersam lub inny punkt sprzedaży.
Dewaluacja pieniądza krajowego - rezultat inflacji, obniżenie kursu pieniądza krajowego wobec innych walut.
Dewizy - weksle, czeki podróżnicze, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe lub finansowe płatne w walutach obcych pełniące funkcję płatniczą.
inkaso w rozliczeniach dewizowych rozliczenia dewizowe
Diler - przedstawiciel producenta lub pośrednik dokonujący transakcji kupna-sprzedaży produktu we własnym imieniu, ale na rachunek zleceniodawcy w zamian za prowizje.
Dług publiczny - zobowiązanie Skarbu Państwa lub samorządów terytorialnych w formie kredytów lub emisji obligacji i bonów skarbowych.
DN (dochód narodowy, produkt narodowy - PN) - suma wartości produktu krajowego wytworzonego w ciągu roku przez wszystkie podmioty gospodarki narodowej, skorygowana o saldo rozliczeń z zagranicą.
relacje pomiędzy miernikami makroekonomicznymi
Dobra - wszelkie zasoby naturalne, potrzebne i sprzyjające działalności człowieka oraz wytwarzane z nich produkty. Wśród dóbr wyróżnia się dobra wolne i gospodarcze.
Dobra gospodarcze - powstają w wyniku wykorzystania zasobów naturalnych przyrody w ramach działalności gospodarczej ludzi.
Dobra wolne - zasoby naturalne znajdujące się w przyrodzie w ilości nieograniczonej w stosunku do potrzeb, mogą bezpośrednio zaspokajać potrzeby (np.: powietrze, słońce, woda morska).
Dochody budżetu - należności wpływające do budżetu państwa lub samorządu terytorialnego, głównie w formie podatków, opłat, ceł, kar i grzywien, darowizn, dotacji.
Dochody budżetu państwa - to przede wszystkim podatki, a ponadto: dywidendy z tytułu udziałów Skarbu Państwa w spółkach, wpłaty z zysków z NBP, przedsiębiorstw państwowych i spółek Skarbu Państwa, opłaty pobierane przez różne organy państwowe, z których najważniejsze to: opłaty celne (cło), opłaty skarbowe (pobierane najczęściej w formie zakupu znaczków) oraz grzywny i mandaty, wpływy za usługi świadczone przez podmioty objęte budżetem państwa (tzw. jednostki budżetowe), np. instytuty naukowo-badawcze, muzea, wpływy pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi, np. z funduszy europejskich.
Dochód - dodatnia kwota stanowiąca różnicę pomiędzy przychodem a kosztem jego uzyskania. Dochód przedsiębiorstwa zwie się zyskiem brutto.
Dochód narodowy (DN, produkt narodowy, PN) - suma wartości produktu krajowego wytworzonego w ciągu roku przez wszystkie podmioty gospodarki narodowej, skorygowana o saldo rozliczeń z zagranicą.
relacje pomiędzy miernikami makroekonomicznymi
Dochód przedsiębiorstwa - dodatnia różnica pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania. W przedsiębiorstwach dochód nazywa się zyskiem brutto.
obliczanie zysku przedsiębiorstwa
Dom maklerski - spółka akcyjna, która prowadzi działalność maklerską. Zatrudnia maklerów papierów wartościowych i doradców inwestycyjnych.
Doradca inwestycyjny (makler) - osoba, która ma co najmniej średnie wykształcenie, złożyła egzamin przed komisją egzaminacyjną oraz została wpisana na listę maklerów lub doradców przez Komisję Nadzoru Finansowego.
dom maklerski działalność maklerska
Doradztwo - pomoc w rozwiązywaniu problemów i podejmowaniu decyzji poprzez badanie i dostarczanie informacji o problemie oraz udzielanie wskazówek dotyczących działań.
Dotacja - bezzwrotna pomoc finansowa przeznaczona na zrealizowanie konkretnego celu.
Dumping (czyt. damping) - sprzedaż towarów na rynkach zagranicznych po cenach niższych od cen krajowych (nawet poniżej kosztów produkcji) w celu wyparcia konkurencji. Jest narzędziem, za pomocą którego państwo pośrednio oddziałuje na eksport.
Dyskonto weksli - nabycie weksli przez bank. Bank dyskontujący weksel nie płaci jego pełnej kwoty, lecz potrąca odsetki nazywane dyskontem.
Dystrybucja - proces obsługi rynku, który obejmuje działania związane z zapewnieniem łączności producenta z finalnymi odbiorcami, zawieraniem transakcji kupna-sprzedaży i przemieszczaniem produktów od producentów do docelowych konsumentów albo użytkowników.
Dywidenda - część zysku spółki akcyjnej, przeznaczona do podziału między akcjonariuszy.
Działalność gospodarcza - zarobkowa działalność wydobywcza, wytwórcza, handlowa, budowlana i usługowa, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
analiza ekonomiczna działalności
gospodarczej etyka biznesu
forma organizacyjna działalności gospodarczej
koncesja
proces gospodarczy
rejestr przedsiębiorców
wynik
działalności gospodarczej
Działalność handlowa - pośredniczenie w wymianie towarów między sprzedającymi a kupującymi.
Działalność maklerska - oferowanie papierów wartościowych w obrocie pierwotnym, nabywanie lub zbywanie papierów wartościowych na cudzy rachunek (są to tzw. usługi brokerskie) i na własny rachunek, doradztwo w zakresie obrotu papierami wartościowymi, prowadzenie rachunków (kont) dotyczących papierów wartościowych dla poszczególnych inwestorów.
bankowe biuro maklerskie dom maklerski makler
Działalność przemysłowa - wydobywanie lub przetwarzanie zasobów dostarczanych przez przyrodę na produkty, które zaspokajają pośrednio lub bezpośrednio potrzeby konsumentów.
Działalność rolnicza - zagospodarowywanie i użytkowanie obszarów rolnych w celu pozyskiwania produktów roślinnych i zwierzęcych.
Działalność usługowa - wszelkie czynności świadczone w procesie produkcji, wymiany i zaspokajania potrzeb.
Działanie - celowe i świadome zachowanie się człowieka.